Ucieczka przed pościgiem, to już przestępstwo!

Filmy obrazujące kierujących pojazdami, którzy uciekają przed Policją, są znane szerokiej rzeszy społeczeństwa. Niejednokrotnie wzbudzają w wielu z nas refleksję, że prawo jest zbyt liberalne dla tzw. „bandytów drogowych”. Często sprawcami tych wyczynów są osoby, które kierowały pojazdem będąc pod działaniem alkoholu lub środków odurzających, albo obawiające się kontroli drogowej, bo wcześniej utraciły uprawnienia do kierowania pojazdem. Kiedyś, kierujący bez uprawnień niewiele ryzykował: prawa jazdy już nie posiada, a sam czyn był ledwie wykroczeniem określonym w art. 92 § 2 Kodeksu wykroczeń, za które sprawca mógł zostać ukarany karą aresztu (od 5 do 30 dni) lub karą grzywny (jej maksymalna wysokość to 5000 zł). Sąd mógł również (fakultatywnie) zatrzymać uprawnienie do kierowania pojazdem (od 6 miesięcy do 3 lat). Nic więc dziwnego, że każdego roku Policja rejestrowała co raz większą liczbę kierujących pojazdami, którzy ignorowali podawane im sygnały do zatrzymania, a także tych, którzy ryzykując życie i zdrowie innych, uciekali przed pościgiem.

Stan prawny zmienił się na mocy ustawy z dnia 23 marca 2017 r. o zmianie ustawy – Kodeks karny oraz niektórych innych ustaw. O ile samo niezatrzymanie się do kontroli, w sytuacji gdy sygnał podawany jest przez osobę uprawnioną do kontroli ruchu drogowego, nie będącą w ruchu, pozostaje wykroczeniem, to ten, kto pomimo polecenia zatrzymania pojazdu mechanicznego, wydanego przy użyciu sygnałów dźwiękowych i świetlnych, przez osobę uprawnioną do kontroli ruchu drogowego, poruszającą się pojazdem lub znajdującą się na statku wodnym lub powietrznym, nie zatrzymuje niezwłocznie pojazdu i kontynuuje jazdę, od 1 czerwca 2017 r. popełnia przestępstwo, określone w art. 178b Kodeksu karnego, zagrożone karą pozbawienia wolności (od 3 miesięcy do lat 5). I co ważne, skazując za to przestępstwo, Sąd obligatoryjnie orzeka zakaz prowadzenia pojazdów mechanicznych (od roku do lat 15).

Kierujący pojazdami mechanicznymi mogą spotkać na drodze wiele podmiotów uprawnionych do kontroli ruchu drogowego. W zasadzie, każdy wie o tym, że najszersze uprawnienia w tym zakresie posiada policjant. Co w takim razie z innymi osobami uprawnionymi do kontroli ruchu drogowego: inspektorami Inspekcji Transportu Drogowego, funkcjonariuszami Straży Granicznej czy funkcjonariuszami celnymi, strażnikami gminnymi (miejskimi), funkcjonariuszami Straży Parku? Czy nie zatrzymując się do kontroli, pomimo wydawanych przez nich poleceń, możemy narazić się na zarzut popełnienia przestępstwa określonego w art. 178b Kodeksu karnego? Odpowiedzieć na to pytanie znajduje się w rozporządzeniu w sprawie kontroli ruchu drogowego, wydanym na podstawie ustawy – Prawo o ruchu drogowym. Z analizy zawartych tam treści wynika, że prawo pościgu przysługuje również funkcjonariuszowi Straży Granicznej oraz funkcjonariuszowi celnemu. Te same uprawnienia co policjantom, przysługują żandarmom Żandarmerii Wojskowej w stosunku do kierujących pojazdami Sił Zbrojnych RP oraz w stosunku do żołnierzy pełniących czynną służbę wojskową, kierującymi innymi pojazdami.

Czy wprowadzone zmiany prawne, zaostrzające odpowiedzialność karną wobec osób uciekających pojazdami mechanicznymi przed pościgiem prowadzonym przez uprawnionych funkcjonariuszy przyczynią się do zmniejszenia liczby negatywnych zachowań na drodze, pokarzą najbliższe miesiące.